imPerfect Dancers Company, Cemal Reşit Rey Konser Salonu’nun 2021-22 Sezonu Dans Programı kapsamında 30 Mart akşamı Romeo ve Juliet isimli gösteriyi sundu. Topluluğun artistik yönetmenleri koreograflar Walter Matteini ve Ina Broeckx ile söyleştik
Röportaj: Ayşe Draz & Mehmet Kerem Özel
Ina Broeckx ve Walter Matteini
“Gerçek mükemmellik kusurlulukta yatar” mottosunu kendisine şiar edinen imPerfect Dancers Company, 2009 yılında İtalya'da Walter Matteini ve Ina Broeckx tarafından kuruldu. İkisi de dünyanın tanınan pek çok dans topluluğunda ve William Forsythe’tan Mats Ek’e, Ohad Naharin’den Maguy Marin’e dünyaca ünlü koreografların yapıtlarında dans etmiş olan Mattein ile Broeckx’in kendi çalışmalarını tarif eden birkaç kelime enerjik, duygusal, yeni fikirlere açık ve motive olma.
Kolombiya’dan Tanzanya’ya, Kanada’dan İsrail’e, Ermenistan’dan Polonya’ya birçok ülkede gösterilerini sergilemiş olan topluluk Türkiye’de daha önce, yine CRR Konser Salonu’nda Lady Macbeth gösterisini sunmuştu. Sözü Matteini ile Broeckx’e bırakmadan önce, çağdaş dansın yaşayan kraliçesi Maguy Marin’in kendi dans topluluğu ile 27 Mayıs 2022 akşamı Cemal Reşit Rey Konser Salonu’nun 2021-22 Sezonu Dans Programına konuk olacağını hatırlatalım. Compagnie Maguy Marin ilk defa Türkiye’ye geliyor ve sahneleyeceği May B bir başyapıt.
imPerfect Dancers Company, Romeo ve Juliet- The Final Hours oyunundan
Performansın özü sizce nedir? Çağdaş performansı nasıl tanımlarsınız?
"Enerjik, duygusal, kavrayışlı ve motive" bunlar bizim işlerimizi karakterize eden birkaç kelime. Koreografik dilimiz insan ruhunu tüm farklı yönleriyle keşfetme ve anlama arayışımıza dayanıyor ve de yoğun bir şekilde fiziksel ve atletik. İşlerimiz izleyiciyle duygusal bir bağ kurmayı hedefliyor. Ve sonra tek amaç duygu iletmek oluyor.
Sanatın dönüştürücü gücüne inanıyor musunuz? Nasıl?
Sanat insanları birleştirir, bir tefekkür unsurudur, çoğu zaman boş idealleri savunmak üzere önümüze koyduğumuz engelleri yıkar. Bizi eğitir ve daha iyi insanlar yapar. Dünya sanatsız karanlık ve boştur.
"Ustam" olarak tanımlayabileceğiniz veya size ilham verdiğini düşündüğünüz biri/leri var mı, varsa kimler?
Dansçılar olarak kariyerimiz boyunca mevcut en önemli koreograflarla çalışacak kadar şanslıydık. Her biri bizi zenginleştirdi ve birer sanatçı ve de insan olarak gelişmemize yardımcı oldu. Bu nedenle birini seçmek zor, hepsi bizim yolculuğumuzda önemli ve vazgeçilmezdi.
imPerfect Dancers Company, Romeo ve Juliet- The Final Hours oyunundan
Bir iş üretirken hangi kaynaklardan beslenir, nelerden ilham alırsınız? Rüyalarınızın işlerinize etkisi olur mu?
Genellikle tarihten ve edebiyattan ilham alırken, tema seçimimizi yönlendiren, her zaman birkaç faktörün dikkatli bir şekilde değerlendirilmesi olur: Kültürel derinlikleri, özgün ve modern bir tarzda geliştirilme potansiyelleri, sanatsal ilgileri ve uyandırdıkları duygular. Yeni yapıtımızın teması belirlendikten sonra uzun bir araştırma ve dokümantasyon çalışması takip eder. Hiçbir şey dışarıda bırakılmaz. İkisinden hangisinin önce geldiğini söylemek zor, rüya mı yoksa çalışma mı. Elbette bir bağlantı var aralarında, bir tür aydınlanma var.
Eğer zaten halihazırda bir adı yoksa, üzerinde çalışmakta olduğunuz yapıta adını vermeye ne zaman karar verirsiniz?
Bazen başlık kendiliğinden geliyor, bazen de daha önce bahsetmiş olduğumuz hazırlık çalışmalarının sonucu olarak ortaya çıkıyor. Edebiyattan ilham alan veya her halükârda
önceden var olan eserlerden ilham alan işlerde, yeniden düzenlememizde kullanmak istediğimiz açıyı bulduğumuzda başlık kendiliğinden ortaya çıkıyor.
imPerfect Dancers Company, Romeo ve Juliet- The Final Hours oyunundan
Dünyanın mevcut durumunu değerlendirdiğinizde, bir sanatçı olarak sizin için en önemli ve acil konu nedir?
Hikâyeler anlatmaya devam edin, duygularınızı paylaşmaya devam edin ve dünyanın kötülüğünün bizleri kendimizi daha da izole etmeye yönlendirmesine izin vermeyin.
İnsanlığın küresel ölçekte içinden geçmekte olduğu pandemi süreci sizce gösteri sanatlarını nasıl dönüştürmekte?
Tanımı gereği gösteri sanatları, aynı mekânı paylaşan bir izleyici ve sanatçılara ihtiyaç duyar.
Şu anda sanatın karşı karşıya olduğu en büyük tehlikenin kendimizi izole etmek ve başkalarıyla aramıza bir ekran koymak olduğunu düşünüyorum. Videolar, canlı yayınlar vb. en zor anda sanatçılarla halk arasında bir bağlantı sağlamak için çok yardımcı oldu, ancak canlı gösterilerin yerini almalarını sağlayamayız. Onlar da bir sanat formu ancak farklı özelliklere sahip farklı bir doğaları var; bizim avantajımıza, biri diğerinin yerine geçmediği sürece bir arada var olabilirler.
imPerfect Dancers Company, Romeo ve Juliet- The Final Hours oyunundan
Ülkenizdeki gösteri sanatları ortamı pandeminin yarattığı zorlu koşullarla nasıl başa çıkıyor?
İtalya'da Covid önlemleri hemen alındı ve uzun bir süre çok katıydı. Şimdi yavaş yavaş normale dönüş, ya da en azından yeni bir normale dönüş yaşanıyor. Kesinlikle zor bir dönemdi ve birçok topluluk için bu, işletmelerinin kesin olarak kapanması anlamına geldi. Birçok ülkede olduğu gibi, ne yazık ki İtalya'da da sanat gereksiz bir şey olarak kabul ediliyor, dolayısıyla yardım azdı ve çoğu için yetersizdi.
Repertuarınızda Faust ve Hamlet uyarlamaları var. Bayan Macbeth’i daha önce İstanbul'da sahnelediniz ve bu sefer de Romeo ve Juliet ile İstanbul'a geldiniz. Edebi eserleri dansa uyarlamaya olan ilginiz nereden kaynaklanıyor? Sizin için tetikleyici unsurlar nedir?
Edebiyat bizim için her zaman büyük bir ilham kaynağı olmuştur. Edebi eserler toplumun aynası. Onlar günümüze yeni yorumlar, bugünün toplumuyla yeni köprüler sağlayan ölümsüz eserler.
imPerfect Dancers Company, Romeo ve Juliet- The Final Hours oyunundan
İstanbul seyircisine Romeo ve Juliet eserinize dair söylemek istediğiniz özel bir şey var mı?
Romeo ve Juliet tüm zamanların en büyük aşk hikâyesi; seyirciyi, iki genç aşığın kaçınılmaz kaderlerine teslim olmadan önceki son saatlerinde, ailelerinin entrikaları ve çatışmalarını izlemeye davet ediyoruz. Dans eden Romeo ve Juliet çiftinin yanında, hepsi yerel topluluktan seçilmiş yaşlı bir adam ve yaşlı bir kadınla genç bir erkek ve genç bir kız da var; aşkın evrimini simgeleyerek Romeo ve Juliet'in daha genç ve daha yaşlı versiyonları olarak gerçek aşkın her yaşta olabileceğinin mesajını veriyorlar.