On soruluk sohbetler'in Fringe dizisinin dördüncü konuğu festivalde Traverser la Rivière sous la Pluie adlı yapıtları ile yer alan Collectif 2222’nin yönetmeni Thylda Bares
Röportaj: Ayşe Draz & Mehmet Kerem Özel
Mevcut koşullardan ötürü fiziki mekânda ve gerçek zamanda bir araya gelmek halen çok mümkün olmasa da, Türkiye'de ilk kez 2019 yılında gerçekleşen İstanbul Fringe Festivali'nin ikinci edisyonu bu sene seyircisiyle, bazen canlı yayın aracılığıyla olmak üzere, dijital mecralarda buluşuyor. 21-27 Eylül 2020 tarihlerinde YouTube, Zoom, WhatsApp ve diğer sosyal medya mecralarından ücretsiz takip edilebilecek festivalde dans, performans ve tiyatro gösterileri, atölye çalışmaları, sanatçı-izleyici buluşmaları, söyleşiler ve kapanış partisi yer alıyor. Biz de bu fırsattan istifade sizler için programda yer alan yerli ve yabancı sanatçıları ve onların yapıtlarını yakından tanımak, içinden geçmekte olduğumuz koşullarla nasıl başa çıktıklarını anlamak istedik. Fringe dizimizin bir diğer yabancı konuğu, festivalde Traverser la Rivière sous la Pluie adlı yapıtları ile yer alan Collectif 2222’nin yönetmeni Thylda Bares.
Collectif 2222, Fotoğraf: Yves Trauger
Tiyatronun/dansın özü sizce nedir? Çağdaş tiyatroyu/dansı günümüzde nasıl tanımlarsınız?
Pencereler açmak. Sadece iyi fikirler ve güzel laflarla olmaz, sahne üstünde de çalışması lazım.
"Ustam" olarak tanımlayabileceğiniz bir sanatçı ya da size ilham verdiğini düşündüğünüz biri var mı?
Bizim ekip daha çok Lecoq’tan ilham alıyor. Ama listenin sonu gelmez, yine de her gösterimizde farklı bir ekibin etkisi oluyor, örneğin Semiyaniki.
Bir iş üretirken hangi kaynaklardan beslenir, nelerden ilham alırsınız? Rüyalarınızın işlerinize etkisi oluyor mu?
Diğer gösteriler, diğer işler. Filmler, kitaplar ve buluşmalar, tanışmalar. Diğer insanların hayalleri.
Sanatın dönüştürücü gücüne inanıyor musunuz? Nasıl?
Asıl soru neye dönüştürdüğü. Sürekli dönüşüyoruz aslında. Peki, nasıl pozitif anlamda dönüşebiliriz kısmı önemli. İyi sanat bunu yapar, başka bir vizyon katar ve gözümüzü açar.
“Fringe” sizin için ne anlama geliyor?
İhtimaller. Araştırma. Sistemin dışında bir keşif özgürlüğü.
Collectif 2222
Neden özellikle bu işinizle İstanbul Fringe Festivali’ne katılmaya karar verdiniz?
Çünkü uluslararası bir platform, çünkü sınırlar ve özgürlük hakkında bir oluşum ve oyuncularımızdan Sencan Oytun Tokuç festivali biliyor.
İstanbul Fringe'de gösterdiğiniz yapıtınızı tek bir cümleye tercüme etmeniz gerekse bu ne olurdu?
İnsanları güldürmek onlara ulaşmanın ve bazı konularda düşündürebilmenin en doğrudan yollarından biri.
Yapıtınızın fiziksel bir mekânda ve gerçek zamanda seyirciyle karşılaşması yerine onu online olarak dijital bir platformda göstermek sizce nasıl bir etki yaratacak?
Yepyeni bir tecrübe. Umarım, insanlar canlı gösteriler izlemeyi daha da çok ister, çünkü ekran aynı şey değil.
İnsanlığın küresel ölçekte içinden geçmekte olduğu bu yeni pandemi süreci sizce gösteri sanatlarını gelecekte nasıl dönüştürecek?
Dönüştürdü bile, çevrimiçi bir festival hayal edilemezdi.
Sizce ülkenizdeki gösteri sanatları çevresi pandeminin zorlayıcı koşullarıyla nasıl başa çıkıyor?
Bunlar biraz yanıltıcı sorular. Çünkü olayların henüz ortasındayız. Fransa’da tiyatrolar yeniden açılıyor. İnsanlar gidip oyun izler mi, bu da bir soru. Ve umarım, tekrar sadece Covid hakkında olmayan oyunlar yaparız ve insanlar (güvenli bir şekilde) bir araya gelirler.