tibia x fibula isimli İzmir merkezli yeni bir performans kolektifinin Walkthrough: Darağaç işi, yeni performans pratiklerine özgün bir deneme alanı açıyor. İzmir, Darağaç’taki icra isimli Fatih Gençkal’ın kürasyonunu yaptığı programın bir parçası olarak Cansu Pelin İşbilen’le birlikte sundukları bu iş, Instagram canlı yayınında gerçek zamanlı olarak bir kameranın takip ettiği kırmızı ya da mavi spor kıyafet giymiş ve ileri doğru yürüyen bir bedene sözlü direktifler vererek oluşuyor/gerçekleşiyor/icra ediliyor/dijital olarak paylaşılıyor
Yazı: Onur Karaoğlu
Grafik tasarım: Emre Yıldız
Aynı zaman ve mekanı paylaşmanın en kolay yolu hızla teknoloji olurken, içinde bulunduğumuz pandemi koşulları var olan ara yüzlerin yeni anlamlarını araştırmaya davet ediyor bizi. Evlerimizde otururken pencereden baktığımız sokağın artık dışarısı olmadığını, dışarının haz ve mutluluklarının başka yerlere kaydığını, kimi zaman hüzünle kimi zaman da çocuksu bir eğlence ile fark ediyoruz. Performans fikrinin, teknoloji ile yoğun bir ilişki içinde şekillendiği bu günlerde, en özgün biçimler de seyirci olarak bizi daha önce bilmediğimiz yerlere konumlandıran denemelerden geliyor. Seyirci olarak yeni bir görev, alan ya da deneyim bulmak dijital performans dünyasının biricik baş kuralı oluveriyor bu yüzden.
tibia x fibula isimli İzmir merkezli yeni bir performans kolektifinin (artık üreticinin coğrafi lokasyonun nasıl bir anlam taşıdığı da değişirken) Walkthrough: Darağaç işi de bu yeni performans pratiğine özgün bir deneme alanı açıyor. Performansta, sokak ve onun işaret ettiği ilişkilerin bir avatar beden üzerindeki etkileri dijital olarak araştırılıyor. İzmir, Darağaç’taki icra isimli Fatih Gençkal’ın kürasyonunu yaptığı programın bir parçası olarak Cansu Pelin İşbilen’le birlikte sundukları bu iş, Instagram canlı yayınında gerçek zamanlı olarak bir kameranın takip ettiği kırmızı ya da mavi spor kıyafet giymiş ve ileri doğru yürüyen bir bedene sözlü direktifler vererek oluşuyor/gerçekleşiyor/icra ediliyor/dijital olarak paylaşılıyor
(dijital performans pratiğinin yeni bir terminolojisi olacağını varsayarak kelimeleri yeni biçimlerde kullanma potansiyelimizi de burda düşünelim isterim). Bir tür canlı bilgisayar oyunu estetiğiyle oluşan performans gönüllü izleyicilerin canlı yayına bir bir katılarak verdikleri komutlar, insan kabiliyetlerini sokağın imkanları doğrultusunda test etmeyi sağlıyor. Oyuna katılan seyircilerden biri, kamerada gözüken oyuncudan, köpekle dans etmesini, bir diğeri devamlı bir sokağın köşesinden dönmesini, mekanlara girmesini ya da ağaca sarılmasını isteyebiliyor. Suratını göremediğimiz için seyirci olarak bu oyun kişilerinin gelen direktifler karşısında ne hissettiklerini ya da düşündüklerini tam olarak bilmesek de deneyimin beden karşılığını kamerayı tutan kişinin aracalığıyla anlamaya çalışıyoruz. Bu koşul seyirciyi tuhaf bir bilinmezlikle yaratıcı olmaya da itiyor. Performans boyunca katılımcı izleyiciler, önceleri takip edilen karaktere verdikleri direktiflerde daha gündelik eylemleri tercih ederken, performans ilerledikçe gündelikle groteskin (ekrandaki dijital anlamların) sokak koşullarında nasıl karışabileceğini araştırmaya başladılar. Bir nevi yanında olamadığımız bir ağaca bizim için tırmanan oyuncunun aldığı riskler, oyunu sürdürme iç güdüsü ile korku ve suçluluğu, özgürlük ve heyecanı farklı mekanlarda üretmenin yolunu açtı.
Dijital teknolojiler artık bize ortak kaderimizin performans yoluyla daha beklenmedik, daha tehlikeli ve belki de daha heyecan verici yerlere gidebileceğini çağrıştırıyor. tibia x fibula’nın Walkthrough: Darağaç işi de bu yüzden, tanıdık bir ara yüzün, en basit koşullarla, katılımcı ya da sadece izleyici olarak özgün koşullar altında kurgulanmış seyir deneyimiyle, performans fikrinin daha önce ulaşılmayan hislerimize değebileceğini de kanıtlıyor.