Açık Yapıt

Melek Zeynep Bulut'un un performatif, deneysel bir mekân kurgusu olan işi Açık Yapıt

Cumhuriyet’in 100. yıl kutlamaları kapsamında 29 Ekim’de, AKM’de sanatseverlerle buluştu. Türkiye’de ilk kez gösterime giren Açık Yapıt sergilemesi 10 Aralık tarihine dek devam ediyor

Halkbank'ın ana sponsorluğunu, Türk Hava Yolları'nın taşıma sponsorluğu ve Kültür ve Turizm Bakanlığının resmi desteği ile Haziran 2023’te London Design Biennale kapsamında Somerset House’un avlusunda sergilenmesinin ardından Açık Yapıt, Public Award kazandı. Dönüşüm metaforlarının etrafında şekillenen bir performatif mekân ve teatral geçişler sergilemesi olan Açık Yapıt, insanlık tarihi boyunca güç, sınırları belirleme, toplumsal hiyerarşi temsili olan kavramların anlamları üzerine tartışmayı temel alıyor.

Çeşitli ülkelerden 40'tan fazla sanatçının eserlerinin sergilendiği Londra Tasarım Bienali 2023'te Türkiye'yi temsil eden Açık Yapıt projesi, Haziran'da düzenlenen halk oylamasında birinci olmuştu. Tüm anıt ve temsillerine nazik bir soru işareti olarak eklemlenen bu kent yerleştirmesi, sergi boyunca bir manifesto olarak değerlendirildi.

Hemen ardından London Design Festival 20. Yıl Özel Seçkisi’ne davet edilerek; tarihi Thames Nehri üzerinde, Londra siluetinde bu kez “asılı bir anıt” olarak sergilendi. Bu sergileme ile de Mayor of London, Victoria&Albert Müzesi gibi değerli oluşumların jüriliğinde hazırlanan Son 20 Yılın En Etkili İşleri’nin listelendiği The Red Book’ta yer alan 30 eserden biri oldu.

Cumhuriyet’in 100. yılına özel olarak T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı özel daveti ile Atatürk Kültür Merkezi’nde ziyarete açılan eser, aidiyet ve kent vurgusunu temel alarak “dünya dediğimiz bu katılığa” özel kürasyonu ile iki bakışlı bir sergi, şehrin ortasında yerine yerleşmeyen, dünyaya aidiyetimizi sorgulayan, yer yer sıkışık, yer yer eğreti bir teatral anıt olarak olarak ziyaretçilerle buluşuyor. Açık Yapıt; tanımların anlamını yitirdiği, sınırların bulanıklaştığı günümüzde tiyatral bir anıt, tüm zamanlara bir soru işareti olarak sembolleşiyor.

Eserin ötesinde bir manifesto niteliği taşıdığı çeşitli sanat otoritelerince vurgulanan Açık Yapıt'ın tasarımcısı Bulut, bu yıl aynı zamanda Royal Academy of Arts’ın yaratıcı kurul üyeleri arasında yer alıyor.

Mimari ve Akustik Danışmanlık: Celâleddin Çelik

Mühendislik ve Strüktür Danışmanlık: Doç. Dr. Mehmet Selim Ökten ve Ekibi

Açık Yapıt; “bilinç ve eşikleri” metaforlarının etrafında şekillenen; insanlık tarihi boyunca güç, aidiyet, sınır belirleme, toplumsal hiyerarşi temsili olan kavramları varoluşsal bir zeminde tartışmayı temel alan performatif bir mekân yerleştirmesi, teatral bir sergileme.

Tıpkı bir enstrüman gibi çalışan hareketli ve sesli yüzeylerin oluşturduğu soyut kapılar ve plân, ziyaretçinin teması ile bir “değiş tokuş” deneyimine dönüşür. Yerleştirme bilinçli olarak anıtsal bir diziliş ve büyüklükle öne çıkarken ziyaretçilerin mekâna temas etmesi ile bu dokunulmazlık yerini sessellik ve esnekliğe bırakır. Bu oyun aynı zamanda tam da önümüzde duran ve kurulmakta olan yeni dünyaya da nazik bir soru işareti.