Nuri Kuzucan’ın Arter’de 31 Aralık’a kadar sürecek olan sergisi Pasaj’a Arter Yayınları’ndan çıkan bir kitap da eşlik ediyor. Sergiyle aynı ismi taşıyan kitap, serginin kavramsal çerçevesine kapsamlı bir bakış sunuyor
Nuri Kuzucan, Pasaj kitabı, Fotoğraf: Sena Nur Taştekne
Nuri Kuzucan’ın eski ve yeni üretimlerinden oluşan bir seçkiyle ortaya çıkan Pasaj, Nilüfer Şaşmazer küratörlüğünde 1 Haziran’da Arter’de açıldı. Boşluk-doluluk, iç-dış gibi ikilikler üzerinde duran yapıtlardan oluşturulan sergi, geçişliliği ve akışkanlığı merkezine alıyor. Mimari tasarımını Duygu Doğan’ın üstlendiği Pasaj, mekâna özel bir kurguyla oluşturuldu. Sergi düzeni, resimlerin konumlandıkları noktadan izlenmelerini değil, mekânla birlikte çalışarak birbirlerini öne çıkarmalarını amaçlıyor. Böylelikle tüm mekân resimsel bir kompozisyon olarak kurgulanıyor ve izleyicilerin içinde dolaşabilecekleri bir “resim-mekân” ya da “mekân-resim” yaratılıyor.
Pasaj, sanatçının mekâna özgü bir mimari düzenlemeyle sunulan bu sergi için ürettiği yeni eserlerini ve daha erken tarihli üretimlerinden bir seçkiyi geçişlilik ve akıcılık kavramları çerçevesinde bir araya getiriyor. Küratörlüğünü Nilüfer Şaşmazer’in üstlendiği sergi, Arter’in 1. kat galerisinde ziyaret edilebilir.
Nuri Kuzucan’ın Pasaj başlıklı kişisel sergisi, sanatçının eski ve yeni üretimlerinden oluşturulan bir seçkiyi mekâna özgü bir mimari düzenlemeyle bir araya getiriyor. Kaos/düzen, ışık/gölge, boşluk/doluluk, yüzey/derinlik, iç/dış gibi ikilikler etrafında kurgulanan yapıtlardan oluşan sergi, hem zihinsel hem de algısal bir akışkanlığı ve geçişliliği merkezine alıyor. Arter’in 1. katında yer alan Pasaj, içine yerleştiği ve bir geçiş alanı olarak da yorumlanabilecek galeri mekânını "pasaj" sözcüğünün mimari, yazınsal ve metaforik anlamları ekseninde resimsel uzamla ilişkilendiriyor.
Ziyaretçileri kendi birikimlerini ve hayal güçlerini devreye sokarak resimlere ve mekâna farklı konumlardan bakmaya davet eden Pasaj, sabit ve tekil bir tecrübeyi garantileyen imgelerden ziyade kendini her seferinde yeniden üreten imgeler sunuyor; resimlerin asıldıkları sabit noktalardan izlenmelerini değil, mekânla birlikte çalışmalarını ve birbirlerini öne çıkarmalarını amaçlıyor. Böylelikle tüm mekânı resimsel bir kompozisyon olarak kurgulayarak izleyicilerin içinde dolaşabilecekleri bir "resim-mekân" ya da "mekân-resim" deneyiminin önünü açıyor. Mimari tasarımını Duygu Doğan’ın üstlendiği, incelikle dokunan bu mekânsal kurgu ve ona göre akort edilen ışık düzenlemesi ise bakmanın ve görmenin yeni olasılıklarını ortaya koyuyor.
Kuzucan’ın her zaman mekânı odağında tutan yapıtları, sanatçının yirmi yılı aşkın bir zamana yayılan pratiği kapsamında önce çok renkli iç mekân resimlerinden sokak ve şehir manzaralarına, ardından kuşbakışı şehir tasvirlerine ve parçalanarak soyutlanan monokrom mimari yapılara evrildi. Sanatçının mimarinin asal unsurlarıyla temel geometrik formları bir araya getiren son dönem eserleri ise farklı zihinsel çağrışımlar sunan birer mekân etüdü ve açık yapıt.
Nuri Kuzucan, Pasaj sergisinden görüntüler, Arter, 2023, Fotoğraf: flufoto (Barış Aras and Elif Çakırlar)
Pasaj sergisi bağlamında yayımlanan ve sergiyle aynı ismi taşıyan kitap, sergiye ve Nuri Kuzucan'ın üretme pratiklerine dair derin bir bakış sunuyor. Kitap, Nilüfer Şaşmazer ile Nuri Kuzucan’ın gerçekleştirdiği, sanatçının hayatına ve zaman içinde dönüşen sanatsal eğilimlerine ışık tutan kapsamlı söyleşinin yanı sıra Tarkan Okçuoğlu, Asuman Suner, Hakan Tüzün Şengün ve Duygu Demir'in bu kitap için özel olarak yazdıkları, sanatçının üretimini farklı bakış açılarından yorumlayan metinlerine yer veriyor. Kitaptaki tüm yazılara sergi görselleri eşlik ediyor.
Nuri Kuzucan, Pasaj kitabı, Fotoğraflar: Sena Nur Taştekne
Yayın, Nilüfer Şaşmazer'in sanatçının eski sergilerinden Pasaj'a; kullandığı tekniklerden düşünce şekline ve akademi yıllarına uzanan kapsamlı söyleşisiyle başlıyor. Tarkan Okçuoğlu ise Yüzey Mekâna Dönüşürken isimli yazısında Kuzucan'ın eserlerini, geometrik ve mimari elemanlarıyla ele alarak bir okuma gerçekleştiriyor. Okçuoğlu aynı zamanda sanatçının işlerindeki ustalığının çalıştığı atölyelerle ilişkisine değiniyor ve Kuzucan'ın Doğu-Batı resminde durduğu noktayı da yorumluyor.
Asuman Suner, Arayan Hong Kong: Distopya ile Umut Arasında isimli yazısında Kuzucan'ın eserlerini sosyopolitik bir bakışla Hong Kong üzerinden yorumluyor.
Hakan Tüzün Şengün, İ Ç ) İ Ç ( E isimli yazısında Öklidyen geometrisine de referansla Kuzucan'ın eserlerini sökülmeler ve çözünmelere dayanarak ele alıyor.
Duygu Demir, Nuri Kuzucan'ın Kenar Oyunları isimli yazısında sanatçının eserlerini Maleviç referanslarıyla ışık, gölge, renk gibi kavramlar üzerinden okuyor.
Tasarımı Ayşe Bozkurt tarafından yapılan kitap, Nilüfer Şaşmazer ve Süreyya Evren tarafından hazırlandı. Yayıma Sena Danışman tarafından hazırlanan kitabın genel yayın yönetmenliği Süreyya Evren, yayın asistanlığını Melisnas Uzun üstlendi, düzeltileri ise Murat Erşen tarafından yapıldı. Yayında kullanılan fotoğraflar Hadiye Cangökçe ve flufoto (Barış Aras and Elif Çakırlar) tarafından çekildi.
Nuri Kuzucan, Pasaj kitabı, Fotoğraf: Sena Nur Taştekne
31 Aralık'a kadar Arter'de Pasaj'ı ziyaret edebilir ve Arter Kitabevi’nden veya kitabevi@arter.org.tr e-posta adresi üzerinden yayını sipariş edebilirsiniz.