Sanatçıların kişisel tarihlerinde, sanat pratiklerini şekillendirirlerken öne çıktığını, diğerlerinden bir yerde ayrıştığını düşündükleri bir yapıtı kendi kelimeleriyle ifade ettikleri; kendi serüvenleriyle yapıtlarının kesiştiği seri 500K, Nazlı Yayla’ya anlatılan, 500 kelimeden oluşan ve her ayın ilk Çarşamba günü unlimitedrag.com üzerinde mekân bulacak metinler aracılığıyla geleceğe dönük bir arşiv oluşturmayı hedefliyor. 500K bu hafta Emre Hüner’in Neochronophobiq başlıklı üç kanallı videosuyla devam ediyor
Dosya: Nazlı Yayla
Emre Hüner, Neochronophobiq, 2015, 3ch HD, 38min., Yerleştirme görüntüsü, ProtoCinema NYC, 2017
Emre Hüner’in Neochronophobiq başlıklı üç kanallı videosu, sanatçının daha önceki işlerinde kullandığı yöntemleri, ölü doğa kompozisyonları ve kurmacayla bir araya getiriyor. Zaman algısına kurgusal öğeler, yapay buluntular ve mimari varlıklar üzerinden yaklaşıyor. Hüner’in önceki işlerden artakalanların bir sonraki işin başlangıç noktalarıyla birleştiği üretim süreçlerinde, çizimden bir kitaba, heykellerden filme, filmden yerleştirmeye giden mecralar arası geçiş hali döngüsel bir süreklilik oluşturuyor. Neochronophobiq ise sanatçının Bent 003 adlı kitabındaki karakterlerden Arter’deki sergisinde yer alan nesnelere ve onlara eşlik eden sergileme biçimlerine kadar yayılarak, tüm bu işlerin hepsini bir evrende konumlandırıyor.
“Neochronophobiq ismi üç kelimenin birleşiminden oluşuyor: Neo - yeni, neolitik; kronofobi - zamanın akışından dolayı duyulan korku; ubiquity - aynı anda birden çok yerde bulunma arzusu. Bir işe başlarken önce başlığı buluyorum, türetiyorum. Ortaya çıkan kelime o işin üretim sürecini kapsayacak, tanımlayacak şeyleri içermeye başlıyor. Bu isim, hem bugüne dair yeni bir zaman korkusunu, hem de neolitik dönem kalıntılarını çağrıştıran heykelleri, topladığım malzemeleri, seçtiğim mekânlarda birleştiren ve onlara dair bir şey söyleyen, her dilde aynı şekilde kullanılabilecek yeni bir kelime.
Emre Hüner, Neochronophobiq, 2015, planet9, Yerleştirme görüntüsü, Kunsthalle Darmstadt, 2017
Neochronophobiq her seferinde farklı şekillerde gösterilerek dört kere sergilendi. İlk olarak üç ekranlı bir projeksiyon olarak 2015’te İstanbul Bienali’nde, bir heykel serisiyle (Sürekli Ada Sonsuz Araç, 2015) birlikte, ardından 2016’da STUK’te, heykellerden ayrı bir formda, 2017’de New York’ta Protocinema ile heykeller olmadan tek başına gösterildi. Aynı yıl Kunsthalle Darmstadt’ta ise tekrar yalnızca film, tek bir mekânda, bu kez üç plazma ekranla sergi alanına yerleştirildi. Daha önceki gösterimlere kıyasla daha küçük, aydınlık bir alanda, yerde mavi halı ve kahverengi duvarlarla farklı bir bağlam oluştu ve işin gösterim süreci değişime uğradı. Hâlâ da yeni varyasyonlar eklenebileceğini düşünüyorum.
Neochronophobiq üzerinde 2014’te çalışmaya başladım. Daha önceki işlerimde kullandığım, şehirde gezinti yapmak, stüdyoda heykelleri filme almak gibi yöntemlerle, kurmacayı ve nesnelerle oluşturduğum ölü doğa kompozisyonlarını nasıl bir araya getirebileceğimi düşünüyordum. Ürettiğim heykelleri, onları yaparken öykündüğüm neolitik ören yerlerine götürüp oralarda filme alarak, heykel ve kalıntı arasındaki bağlantıyı kurmaca bir arkeoloji olarak tanımladığım, jeoloji ve coğrafya üzerinden bir görsellik yaratmayı amaçlıyordum. İlk defa üç ekranlı bir iş ürettim ve bu ancak üretim sürecinin sonuna doğru, montaj sırasında karar verdiğim bir biçim oldu. Aynı anda izlenmesini istediğim senkronize üç farklı zaman. Bir ekran dış mekân, ortadaki tamamen sonsuz fonda çekilmiş nesne ve heykellerle kompozisyonlar, üçüncüsü ise bir film stüdyosunda kurduğum set, iç mekân, bir izolasyon kabini. Ortada sürekli dönen, değişen prop-heykeller, mimari maketler ve nesneler, hem iç mekândaki anlatımla hem de dış mekânlarda izlediğimiz coğrafyayla ve oradaki jeolojik katmanlarla birlikte işliyor.
Emre Hüner, Neochronophobiq, 2015, 3ch HD, 38min.
Benim üretim süreçlerimde bir önceki işten artakalanlar, bir tür tortu, yeni işe sızıyor ya da yeni iş, bir öncekinin bitiminden başlıyor, birbirlerine referans veriyorlar. Örneğin Aeolian Processes ve Diamond Head Diving Man (2013), ürettiğim seramik heykelleri, bulduğum bir takım mimari maketler ve başka nesneleri stüdyo ortamında, sergilediğim biçimlerin dışında sabit kamerayla filme alarak, yeni anlatılar ürettiğim, sessiz, sabit sekanslardan oluşan filmler.
Emre Hüner, Neochronophobiq, 2015, 3ch HD, 38min.
Neochronophobiq’teki orta ekran bu iki 16mm filmin süreçlerinden geliyor. Arter’de [ELEKTROİZOLASYON]: Bilinmeyen Parametre Kayıt-Dışı sergisindeki Oksijensiz Hadise’nin yerleşimi ve demir strüktürü, Neochronophobiq’i çektiğim kabinin eksiltilmiş bir kopyası. İçindeki nesnelerin yerleştirilme biçimleri ise kitabım Bent 003’teki (BAS,2007) envanter ve nesnelerin bir araya gelişiyle benzerlik gösteriyor. Yine aynı kitapta çizmiş olduğum karakter, Neochronophobiq’teki karakteri oynayan, [Elektroizolasyon]’daki heykellerde kullandığım ve filmin fabrika sahnesinde banttan geçen büst dökümlerin de kaynağı, Tómas Lemarquis’in çok benzeri. Çizimden tekrar bir kitaba, heykellerden bir filme, filmden bir yerleştirmeye giden, işler arası bir süreklilik oluşuyor. Bu da aslında tüm bu işlerin bir yandan tek bir iş olduğunu ve hepsinin aynı evrende gerçekleştiğini, benim o malzemelerle hep aynı anlatı etrafında döndüğümü de gösteriyor benim için.”