Arda Asena’nın Karmaşanın İçinde Olasılıklar Oluşturabilmek başlıklı kişisel sergisi Ankara’daki Ka Atölye’de izleyiciyle buluştu. Sergideki eserler üzerinden açılan imkânlara ve yeni katmanlara bakıyoruz
Yazı: İlker Cihan Biner
Arda Asena, Confrontation, 100 cm x 70 cm, 2019
Arda Asena'nın Ka'da gerçekleşen Karmaşanın İçinde Olasılıklar Kurmak adlı sergisi bir dünya sunuyor. Buna aslında anlam olanakları da denilebilir. Eserler verili, kalıplaşmış ve dört bir yana yayılmış iktidar dinamiklerinden sıyrılarak akıcı konumlarda biçimleniyor. Cinsiyetçi, sınıf hiyerarşisini işaret eden, ırkçılığın hüküm sürdüğü günümüz dünyasından kopan çalışmalarla karşı karşıyayız.
Kapalılıkları açan, imkânları arttıran yeni formların dolaşımı serginin ana eksenini oluşturuyor.
Böyle bir pozisyon farkına varılmayan, ezilen, karanlıkta kalan duyguları, bedenleri ya da pratikleri açar vaziyette.
Müdahale olarak da görülebilecek bu eserler bir buluşma hissi yaratıyor.
Yalnız çalışmalarla karşılaşma mekânda herhangi bir tanım, ön veri olmadan ve insandan ibaret olmayan eserler olarak vuku buluyor.
Sergiyi bu açıdan ikiye ayırabiliriz.
İlki manzaralarla donatılmış, insan merkezci olmayan dolaşıklıklar ikincisi ise kuir bedenlerin göründüğü görsel yüzeylerden oluşuyor.
İlk katmanda sanatçı gerçeklik meselesini doğa-kültür kavrayışından hareketle kuran bir konumda. Yani izlenimci bir jeoloji ile ve dışavurumcu kültürel dinamikler iç içe.
Arda Asena, Consumed in myself, bees are running away, 20 cm x 30 cm, 2019
Kimi eserlerde biçim ve bağlantı dolaşıklığı coğrafî manzaralarla ilişkili.
Daily Ressurection , Thought Form, Towards Temptation, Whole, Strains In Me, Styx adlı çalışmalar her bakışta yeniden düşünmeye yol açıyor. Renkli düzlemleriyle beraber insan merkezciliği aşan görseller Ka'nın mekânına yayılır halde. Farklılaştırılmış düşünce güzergâhları olan bu eserler insan zihninden bağımsız bir dünyanın varlığını ortaya koyuyor. Fotoğraflarda iç ve dış meselesi birbirinin eşiğine dönüşürken Roots Aren't Enough çalışması başkalık ağlarından hareketle kök mevzusunun yetersizliğini vurgular durumda.
Başka bir deyişle; Karmaşanın İçinde Olasılıklar Bulma bulanık kıyılardan oluşan görüntüler, kayalıkların evriminden kaynaklı renklenen görsellerle birlikte farklarla dolup taşan ve yaşamın insandan ibaret olmadığının altı çizilen olasılıkların mevcudiyeti ile biçimleniyor.
İkinci katmana geldiğimizde olasılıklar başka formlarla beliriyor.
One Strand Away, Oceans Are Getting Larger isimli görselde yaşam bir sorunun biçimine dönüşür konumda. Hayatın kaotik tasviri kuir mevzusunu gündeme getiriyor.
Eserlerde kuir bedenler edilgen yüzeyler değil. Kimlik siyaseti ile tıkanan bir tanınma ile sınırlanmayıp kopuşu imliyorlar.
Hayatın parıltılı kaosundan güç alan Imprint, Confrontation, Kneel, Awise, Ray, Hold, Twist adlı eserler mekânın duvarlarında örülü formlar olarak birbiriyle ilişki içinde. Bu açıdan çalışmalarda yer alan figürler ya da beden parçaları arzu göstergeleri hâlinde duyulur sahneleri kurabiliyorlar.
Arda Asena, Karmaşanın İçinde Olasılıklar Kurmak sergisinden yerleştirme fotoğrafı
Sanatçı bu çalışmalarında sadece norm dışı olmayı değil, yaratıcılığı, saptırmayı, eylemeyi işaret ederek dallanıp budaklanan yüklemli bedenler ortaya koyuyor.
Bir olumlama etiği ile çok hatlı bedensel kıvrımların işaret edildiğini söyleyebiliriz.
Sergideki iki katmanlılık birbirine zıt biçimleri yaratmıyor. Bu karışmalar insan ve insan olmayan varlıkların etkileşiminin özgünlüğü ile özel olarak bedenin toplumsal cinsiyet ikiliğine sığmayan akıcılığını beraberce genişliyor.
Görüntülerde yaşamın okyanussal derinliğinde kendi kendini örgütleyen bedenlerin potansiyelleri kökleşmelerden uzaklaşırken sanatçı Arda Asena'nın özgün melankolisiyle donatılıyor.
Bu durum yepyeni olasılıkların kıyısında belirirken sanatçının gelecek çalışmalarında, sergilerinde neler yapacağı merak konusu.