Performistanbul sanatçısı Ekin Bernay’ın Agah Uğur Koleksiyonu’nda yer alan Ne İstiyorsun? adlı performansı, canlı sanatın tekrar gerçekleştirilme hakkı kapsamında 7. Çanakkale Bienali’nde yeniden hayat buluyor. Performans sanatının sürdürülebilirliğine kanıt oluşturan gösterim, Troya Müzesi’nin ev sahipliğindeki Hiç istemeden ama seve seve başlıklı sergide sunuluyor
Ekin Bernay, Ne İstiyorsun?, 2018, Performans, 28 gün, İhtiyaç: Sen, 672 Saat Canlı Süreç, Küratör: Simge Burhanoğlu, Performistanbul Canlı Sanat Araştırma Alanı, İstanbul Performans Görüntüsü, Fotoğraf: Kayhan Kaygusuz
Performans sanatçısı, dans ve hareket psikoterapisti Ekin Bernay’ın ilk olarak, 2018 yılında Performistanbul’un düzenlediği ve Simge Burhanoğlu'nun küratörlüğünde gerçekleşen İHTİYAÇ: SEN, 672 saat canlı süreç kapsamında sergilediği performansı Ne İstiyorsun? performans sanatının sürdürülebilirliğinin bir ispatı olarak bienal çerçevesinde tekrar gerçekleşiyor.
Bu sene 22 Eylül - 17 Ekim tarihleri arasında CABININ (Çanakkale Bienali İnisiyatifi) ve Azra Tüzünoğlu’nun küratörlüğünde "Takımyıldız" teması altında gerçekleşen 7. Çanakkale Bienali’nde Agah Uğur koleksiyonundan sunulacak seçki kapsamında gerçekleşecek olan performansla birlikte kurulduğu sene olan 2016’dan bu yana performans sanatının doğasına uygun şekilde sürdürülebilirliğini sağlamak adına çalışmalarına devam eden ve materyalist yaklaşımın ötesinde sürecin, fikrin varlığının önemini anlatmaya çalışan uluslararası performans sanatı platformu Performistanbul da canlı sanatın da satılabilir olduğunu, değere dönüşebileceğini kanıtlıyor. İlk defa 2019 yılında Türkiye’deki bir koleksiyoner tarafından satın alınarak koleksiyona katılan ve her performans özelinde belirlenmiş şartlar doğrultusunda satın alınabilen canlı sanatın tekrar gerçekleştirilme hakkı, somut bir materyale sahip olmaktan öte bir fikri, hissi, süreci, hafızayı koleksiyon içerisinde yaşatabilmeyi kapsıyor. Bu bağlamda koleksiyonda yaşamaya devam eden performans, zaman zaman bir koleksiyon sergisine dahil olabildiği gibi özel bir sergide de küratör ve sanatçı iş birliğinde yeniden gerçekleştirilebiliyor.
Manevi bir sanat olan performansın bir sanat koleksiyonunda yer bulması, performans sanatının başka bir deyişle “sürecin” satılabilirliğinin de bir göstergesini oluşturuyor. Bu yaklaşım performansın ruhuna, yapısına göre, olması gerektiği gibi tekrar gerçekleştirilebiliyor olduğunu bize bir kez daha hatırlatıyor. Performans sanatının tanımı konusunda hâlen tartışmalarla anlam karışıklarının sürdüğü Türkiye sanat dünyasında, performans sanatının değerinin bir kez daha altını çizen Performistanbul’un başarıya ulaşmış çabası, performansın satın alınabilmesi ve koleksiyonda yaşamaya, farklı zaman ve mekânlarda/kurumlarda tekrar gerçekleşmeye devam etmesi konusunda yol açıcı bir örnek teşkil ediyor.
Ekin Bernay, Ne İstiyorsun?, 2018, Performans, 28 gün, İhtiyaç: Sen, 672 Saat Canlı Süreç, Küratör: Simge Burhanoğlu, Performistanbul Canlı Sanat Araştırma Alanı, İstanbul Performans Görüntüsü Fotoğraf: Kayhan Kaygusuz
Bu kapsamda yeniden gerçekleştirilen Ekin Bernay’ın sanatçı ve katılımcıyı ortak bir düzlemde birleştiren ve güçlü bir empati kurgusunun altında buluşturan Ne İstiyorsun? adlı performansı da bir içe dönüş yolculuğunun simgesi. O an ki hissiyatınız, duygusal durumunuz ya da yaşadığınız olaylarla bağlantılı olabilecek şekilde birden fazla duyguyu uyandırabilecek Ne İstiyorsun? sorusu ve cevabı, performansın bel kemiğini oluşturuyor. Katılımcıların adımlarını attıkları gibi karşılaştıkları bembeyaz bir oda, içeride zaman zaman yalnızca duran zaman zaman mektupları okuyarak performansını gerçekleştiren bir sanatçı, duvarlarda asılı onlarca mektup ve yere oturmuş bir hâlde bir şeyler karalayan katılımcılar... Kimi gelecek planları, kimi o an ki istekleri, kimi ulaşamadıkları, kimi tutkuları, kimi ise en büyük korkuları üzerinden cevaplıyor aynı soruyu: Ne İstiyorsun? Sanatçı ise aralıklı olarak bu yazılan mektupları odanın içinde seslendiriyor. Ve tam da bu noktada performansı sergileyen, katılımcı, izleyen yoğun bir ortak duygunun altında birbirine dokunuyor. 2018 yılında gerçekleşen performansta toplanılan 964 cevapta en çok kullanılan ilk üç kelime “huzur”, “sevgi” ve “sağlık” olmuştu, bienal çerçevesinde gerçekleşen performansta hangi cevapların ağırlıkta olacağı ise merak uyandırıyor.
Ekin Bernay’ın Ne İstiyorsun? performansının yeniden gerçekleştirileceği Azra Tüzünoğlu küratörlüğündeki, ismini Leyla Erbil’in Cüce romanındaki bir cümleden alan Hiç istemeden ama seve seve sergisi, Agah Uğur’un “yolculuğun kendisi varmaktan mühimdir” mottosuyla tanımladığı koleksiyonculuk birikiminden seçilmiş̧ eserleri bir araya getiriyor. Sergide Agah Uğur koleksiyonundan Ekin Bernay ile beraber Cevdet Erek, Erinç Seymen, Füsun Onur, Gülsün Karamustafa, Hale Tenger, Halil Altındere, İnci Eviner, Koki Tanaka, Marko Mäetamm, Marcos Ávila Forero, Nabuaki Onishi ve Serkan Demir’in eserleri yer alıyor.