Odunpazarı Modern Müze (OMM), 15 Şubat-12 Nisan tarihleri arasında interaktif yerleştirmeleriyle tanınan Karina Smigla-Bobinski’nin ADA isimli "performans makinesi"ne ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor
Karina Smigla-Bobinski, ADA, AltArt - Romania, Fotoğraf: Pavel Curagău
Açılışı, 15 Şubat 2020’de sanatçı Karina Smigla-Bobinski’nin katılımıyla gerçekleşecek olan sergi kapsamında ADA ilk izlerini dansçı Li Kehua’nın performansı eşliğinde oluşturacak.
Sanat pratiğinde kinetik sanat, çizim, video, yerleştirme, boyama, performans ve heykel arasında köprü kuran Karina Smigla-Bobinski'nin ADA isimli eseri nanobiyoteknoloji dünyasından gelmiş, kendi kendini oluşturan, ruhu olan ve ziyaretçileri tarafından harekete geçirilmeyi bekleyen endüstri sonrası bir yaratığa benziyor. Etkileşimli kinetik heykel ADA, helyumla doldurulmuş, odada serbest gezinen, duvarlarda, tavanda ve zeminde izler bırakan kömür çubukların batırılmış olduğu şeffaf, zar gibi bir küreden oluşuyor.
Görsel 1: Karina Smigla-Bobinski, ADA, Suwon Ipark Sanat Müzesi Kore, Fotoğraf: Luna Jiang
Görsel 2: Karina Smigla-Bobinski, ADA, Fotoğraf: Gabriel Bobinski
İnteraktif bir “sanat yapma” makinesi olan yerleştirme, ismini dünyanın ilk bilgisayar programcılarından biri olarak tanınan Ada Lovelace’tan alıyor. 19. yüzyılda Charles Babbage ile birlikte ilk bilgisayar prototipini geliştiren Ada Lovelace, babası Lord Byron’ın romantik mirası ile matematiği birleştirdiği ortak bir yaşam oluşturuyor. Bu kapsamda bir sanatçı gibi şiir, müzik, resim gibi sanat eserleri üretebilecek bir makine yapmayı hedefleyen Lovelace’in bu ideolojisini Karina Smigla-Bobinski ADA eseriyle günümüze taşıyor. Sergi alanının beyaz duvarları, bu küreye bağlı siyah kömürlerin oluşturduğu çizimler ve işaretlerle dolmaya başladıkça karmaşık bir yapı ortaya çıkarken, ziyaretçinin ADA’yı kontrol etmeye çabasına rağmen kompozisyonun biçimi önceden hesaplanamıyor ve görsel olarak deneyimlenen bu hareket bir bilgisayar tarafından standart verilmiş bir komutun çıktılarını andırıyor.
Eleştirmen Arnd Wesemann’ın “hayat dolu bir performans makinesi” olarak tanımladığı ADA, biyoteknoloji ile ilgili günümüzdeki tartışmalarla da doğrudan ilişkili bir yerde duruyor. Bu etkileşimli kinetik heykel, sanatçı ve ziyaretçinin deşifre edemeyeceği izler bırakırken, yarattığı bu karmaşık çizimler sadece çağrışımlarla deşifre edilebilir halde oluyor. Bu bağlamda ADA ’nın sergilendiği süre boyunca oluşacak, sembolik dilinin deşifre edilmesinin insan iletişiminden alışık olduğumuz "kodlama" sistemiyle katılımcılara bırakılması öngörülüyor.
Görsel 1: Karina Smigla-Bobinski, ADA, Suwon Ipark Sanat Müzesi Kore, Fotoğraf: JD Woo
Görsel 2: Karina Smigla-Bobinski, ADA, GARAGE Çağdaş Sanat Merkezi Moskova, Fotoğraf: Caitlind R. C. Brown
Kendi kendini gerçekleştirmesiyle İsviçreli heykeltıraş Tinguely'nin Méta-Matic heykellerini anımsatan, ancak yaratıcı eylemleri olan sanatçı-heykeltıraş olmasıyla ondan farklılaşan ADA, aynı Lovelace’ın bilgisayarlar için kurduğu hayallerin standart komutların ötesine uzanması gibi, makinelerin gizli, yaratıcı yeteneklerini gün yüzüne çıkarıyor.
Türkiye’de ilk defa OMM’da sergilenecek olan etkileşimli kinetik heykel ADA, 12 Nisan 2020 tarihine kadar ziyaret edilebilir.