Sanatçı ve kültür kuramcısı Joseph Beuys’un 100. yaş günü, bu kapsamda hayata geçen 100BEUYS platformu aracılığıyla, Goethe Institut İzmir ve Istanbul’un iş birliğiyle düzenlenen çok yönlü bir etkinlik programıyla kutlanıyor
Joseph Beuys, We Won’t Do It without the Rose, 1972, Walker Art Center Koleksiyonu
Şapkalı, keçeli ve yağ lekeli bir Alman aksiyon sanatçısı, ressam, sanat profesörü ve sanat kuramcısı olan Joseph Beuys, yaşasaydı 12 Mayıs 2021 tarihinde 100. doğum gününü kutluyor olacaktı. Kapsamlı çalışmasında hümanizm, sosyal felsefe ve antroposofi konularını ele alan; "genişletilmiş sanat kavramı" nı oluşturan, kişinin veya sanatçının eserinin değil, insanlarla, hayvanlarla ve doğa ile iletişimin odak noktası olması gereken "sosyal heykel" i yaratan Joseph Beuys, yarım yüzyıl öncesinden, küresel bir dünyanın meseleleriyle ilgili çok sayıda soruyu kamusal tartışmalara dahil etmiş; böylelikle hem bir provokatör hem de bir kahin olarak algılanmıştı.
Alışılagelmiş olanı, kuralları ve hiyerarşileri sorgulayan genişletilmiş sanat kavramı, yüksekokulların ve kültür-sanat sektörünün çerçevesini aşıyor, adeta parçalıyordu. Beuys’un müdahaleleri bu kurumlar üzerindeki yenilikçi, iyileştirici etkisini yalnızca Almanya’da ortaya koymadı. Kamusal fikir alışverişinin neredeyse norm ve sınır tanımaz hale geldiği, dünya topluluğunu etkisi altına alan bir pandemiyle karşı karşıya olduğumuz bu günlerde, düşünceye, toplumsal etkileşime, kriz günlerinde nefes aldıran bir siboba duyulan ihtiyaç kendisini sanata yönelimde gösterirken, İzmir’de Beuys Yılı hazırlıkları kapsamında gerçekleşen bir toplantıda iyimser bir yaklaşımla “sanat iyileştirir“ denildi ve Türkiye’de, İzmir’de iki, Batman’da ise bir üniversite, bu önemli yıl dönümünde sanatçı, kültür kuramcısı, öğretmen ve sanat profesörü Joseph Beuys üzerine çalışmalara başladı.
Bu çalışmalar kapsamında, İzmir’de galerilerin, genç sanatçıların, onun fikirlerini ve çalışmalarını yaratıcı bir şekilde ele aldıkları ve Türkiye'ye özel tasarlanmış bir doğum günü platformu olan 100BEUYS aracılığıyla kendilerini ve projelerini sunacakları bir etkinlik programı Goethe Institut İzmir ve Istanbul’un iş birliğiyle hazırlandı.
“Türk kültür sahnesindeki üniversiteleri ve aktörleri, Joseph Beuys’un sanatı, fikirleri, dünyaya ve insanlara bakışıyla ilgilenmeye teşvik eden şey nedir?” sorusu etrafında şekillenen etkinlik programı şu şekilde:
🔺03.05.2021 – 31.12.2021 | Sergi | Beuys and his students
Hem canlı hem de sanal turla gezmenin mümkün olduğu sergi, İzmir’in Konak bölgesinde bulunan sanatçı mahallesi Darağaç’ta Beuys ve eski öğrencilerine ait 24 eseri izleyicilere sunuyor.
Bugün, ölümünden 35 yıl sonra dahi Beuys, hala zamanının ötesinde olan vizyoner, provokatif sanatçının sembolik bir figürü; ona göre “Her insan sanatçı”. Beuys’un "Öğretmen olmak benim en büyük sanat eserim ..." Sözleri bugün Beuys and his students sergisine vesile oldu. Bu 24 eser, 2009 yılında İstanbul Sakıp Sabancı Müzesi'nde sergilenen Deutsche Bank koleksiyonunun aynı adı taşıyan sergisinin bir seçkisinden oluşuyor. Sergi Ernst Reuter Girişimi tarafından finanse ediliyor. Etkinlik dilinin Almanca olduğu sergiye katılım ücretsiz.
🔺20.05.2021 | 20:00 | Sunum | Prof. Dr. Eugen Blume | Joseph and Greta
Eugen Blume’nin Joseph & Greta başlıklı konuşması, iki özel insanı, Joseph Beuys ve Greta Thunberg’i ele alarak, aralarındaki benzerlikleri ve dünya görüşlerinin toplumsal etkilerini gözler önüne sürüyor.
Prof. Dr. Eugen Blume küratör ve sanat tarihçisi olarak Staatliche Museen zu Berlin (DDR) gibi çok sayıda kurumda çalıştı ve uzun yıllar boyunca Hamburger Bahnhof – Museum für Gegenwart Berlin’in yöneticiliğini yaptı. Eugen Blume, Doğu Almanya yıllarından bu yana Beuys uzmanı ve aktivist olarak “genişletilmiş sanat kavramı”nı savunuyor. Almanya’da şu anda Beuys Yılı küratörlüğü görevini sürdürmekte.
Etkinlik dilinin Almanca olduğu ve Türkçe simultane çevirinin yer alacağı konuşmaya katılım ücretsiz.
🔺21.05.2021 | 20:00 | Film gösterimi | Andres Veiel | Beuys
Yönetmen Andres Veiel çevrimiçi olarak konuk oluyor ve filmi Beuys ile ilgili bir giriş yapıyor. Andreas Veiel’in Beuys adlı belgesel filmi, Berlinale 2017’de ilk kez izleyiciyle buluştu ve en iyi belgesel filmi ile en iyi montaj kategorilerinde Alman Film Ödülüne layık görüldü. Belgesel, detaylı araştırmaları ve nefes kesen bir montajla izleyici karşısına çıkan kolaj özellikleriyle bugüne kadar bilinmeyen sayısız görüntü ve ses belgesini bir araya getiriyor. Beuys, her daim toplumsal ve sanatsal sınırları zorlayan, bu sınırları aşan ve çalışmalarının merkezine iletişimi oturtan çok boyutlu bir insanın ve sanatçının portresini çiziyor.
İngilizce/Türkçe altyazılı olarak gösterilecek olan film, 21 ve 22 Mayıs tarihlerinde 48 saat boyunca ücretsiz olarak, Goethe Institut Türkiye'nin Youtube kanalı üzerinden izlenebilecek. Filmi izlemek için istanbul.goethe-on-demand.de platformuna bir kez kayıt olmalısınız.
🔺28.05.2021 | 20:00 | Panel | Doç. Dr. Güzden Varinlioğlu | Dijital sergi mekanları
İzmir Ekonomi Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi Mimarlık Bölümü öğretim üyeşi Doç. Dr. Güzden Varinlioğlu, öğrencileriyle birlikte dijital sergi tasarımlarının güncel formatları üzerine çalışıyor. Bu konuyla ilgili bir vaka incelemesi çerçevesinde ve küratör Jörn Fröhlich ile İzmir’de bulunan Darağaç sanat kolektifi iş birliğiyle, Beuys ve öğrencileri başlıklı Deutsche Bank koleksiyonu sergisi kapsamında, sergi kamusal alanda belgelenip dijital bir gezinti olarak işleniyor. Çalışmanın sonuçlarına Mayıs 2021 itibariyle 100beuys.com adresinden ulaşmak mümkün. Sonuçlar, kültür-sanat ve mimarlık alanlarından konuklarla birlikte gerçekleşecek bir panelde tartışmaya açılacak. Katılımın ücretsiz, etkinlik dilinin Türkçe olduğu paneli Goethe Institut Türkiye'nin Youtube kanalı üzerinden izleyebilirsiniz.
🔺01.06.2021 | 20:00 | Sunum | Simon Pfeffel | Joseph Beuys – Hafiflik ve mizah
Joseph Beuys'un "sosyal heykeli" her şeyden önce bir şeyi ima eder: daha büyük bir ortak hedefe ulaşmak için çok sayıda kişinin eylemi. Bu, Beuys'un çalışmasının sadece izleyiciyle hem fikir birliği hem de muhalefetin ortaya çıkabileceği bir diyalog olmadığı anlamına gelir. Müzelerde bulunabilen yerleştirmeleri sergi alanına yayılmış ya da vitrinlerde kuru, pürüzlü ve sert görünse de, her zaman hassas ve eşit derecede eğlenceli düzenlemelerden oluşan bir süreçtir. Sanatçının kendi içinde ve aracılığıyla kendisini nasıl sarsacağını bildiği performansları ve sanatsal eylemleri kıyaslanamayacak kadar eğlencelidir. Böylece Beuys, Basel Sanat Müzesi'nin satın alınmasına yönelik kamuoyunun eleştirisine tepki olarak 1978'deki Basel Karnavalı'na katkısı ortaya çıkan bir Basel Karnavalı klikinin tüm keçe kostümlerini imzaladı. Simon Pfeffel'in sunumu Joseph Beuys'un bu tarafını aydınlatmayı ve sonraki sanatçıların konumları üzerinden bu güne kadar bir “sosyal heykel” çizgisi çekmeyi amaçlıyor. Simon Pfeffel, Joseph Beuys’un öğretilerinde olduğu gibi, kamusal alanda gerçekleştirdiği yoğun bedensellik içeren eylemlerini diyalog esasına dayandırıyor: Sanatı, yalnızca başka insanlarla, gelen geçenle, izleyicilerle etkileşim halinde ortaya çıkabiliyor.
Staatliche Akademie der Bildenden Künste Karlsruhe’de öğrenim gören ve Künstlerbund Baden-Württemberg’in başkan vekili olan performans sanatçısı, genişletilmiş sanat kavramı yorumu kapsamında Joseph Beuys’un performans sanatını hatırlatıyor. Katılımın ücretsiz, etkinlik dilinin Almanca olduğu ve Türkçe simultane çevirinin yer alacağı sunumu Goethe Institut Türkiye'nin Youtube kanalı üzerinden izleyebilirsiniz.
🔺02.06.2021 | 20:00 | Sunum | Berlin Peng! Kolektifi | Sanat ve siyasi aktivizm
Peng! Kolektifi, Berlin'deki sanatçılar, aktivistler, zanaat ve bilim insanlarından oluşan bir gruptur. Kolektif, toplumun ortasında eylem sanatı yapıyor ve böylece aktif katılımı teşvik ediyor. Dernek, 2015 yılından beri Schauspiel Dortmund ile Die Populistinnen logosu altında iş birliği yapmakta ve bununla kampanya ve faaliyetler gerçekleştirmektedir. Peng! 2018'de Aachen Barış Ödülü'ne layık görüldü. İstanbul’da Heinrich Böll Vakfı iş birliğiyle gerçekleşen, katılımın ücretsiz, etkinlik dilinin Almanca olduğu ve Türkçe simultane çevirinin yer alacağı sunumu Goethe Institut Türkiye'nin Youtube kanalı üzerinden izleyebilirsiniz.
Beuys’un 100. yaş dönümü kutlamaları kapsamında gerçekleşecek etkinlikleri, sürekli olarak güncellenen 2021 yılının Beuys konulu tüm çalışmalarla ilgili bilgilendirmelerde bulunucak olan 100BEUYS platformunun web sitesi üzerinden takip edebilirsiniz.