Puşkin Devlet Güzel Sanatlar Müzesi, Rusya Federasyonu’nun Ural Bölümü Kültür Bakanlığı’nın desteğiyle Alisa Prudnikova komiserliğinde A Time to Embrace and to Refrain from Embracing temasıyla 2021 yılının sonbaharında Ekaterinburg ve Ural Bölgesinde gerçekleşecek olan 6. Ural Endüstri Çağdaş Sanat Bienali’nin küratörleri Çağla İlk, Misal Adnan Yıldız ve Assaf Kimmel oldu
(Soldan sağa) Assaf Kimmel, Çağla İlk, Misal Adnan Yıldız Fotoğraf: Egemen Demirci
Ural Endüstri Çağdaş Sanat Bienali Rusya Federasyonun'un çağdaş sanat alanındaki en büyük uluslararası projesi. İlk olarak 2010 yılında Ulusal Çağdaş Sanatlar Merkezi'nin Ural Bölümünün girişimiyle başlatılan Bienal, iki yılda bir Ekaterinburg ve diğer Ural Bölgesi kentlerinde düzenleniyor.
Uralların endüstriyel özelliği, Ural Endüstri Bienali'nin sürekli bir teması haline gelerek Bienal'in sanat hareketi içinde eşsiz bir yer edinmesini sağladı. Birinci bienal (2010) fabrikaları eleştirel düşünmeye değer estetik bir nesne olarak inceledi. İkinci bienal (2012) üretim, sanatsal ve endüstriyel temalarla ilgiliydi. Üçüncü bienal (2015) işgücü kavramı üzerine - bir işçinin, bir sanatçının ve bir izleyicinin - eğiliyordu. Dördüncü bienal (2017) çağdaş toplumun endüstriyel ve teknolojik süreçlerini kavramsallaştırdı. Beşinci bienal (2019) bu süreçlerin sonuçları üzerine düşündü: Sonuçlarından sonra endüstriyel ve sanatsal üretimden geriye ne kaldı? sorusunun altını çizdi. Altıncı bienal ise bir insana ve onun vücudunun mikro-kozmosuna dönüyor.
Vaiz'den alıntılanmış ve biraz değiştirilmiş olarak belirlenen 6. Ural Endüstri Bienali'nin teması: A Time to Embrace and to Refrain from Embracing [Kucaklaşmanın ve Kucaklaşmaktan Kaçınmanın Zamanı].
2021 sonbaharında Ekaterinburg ve Ural Bölgesi kentlerinde gerçekleşerek yeni küresel koşullar altında hızlı bir dönüşüme uğrayan dokunma, dokunma hakkı, bedensel sınırlar ve değişen kişilerarası iletişim kuralları gibi konuları kavramsallaştıracak olan bienal ana proje küratörleriyle misafir sanatçı ve kamu programlarını açıkladı.
Komite tarafından seçilen Berlin merkezli küratöryel ekip küratörler Çağla İlk, Misal Adnan Yıldız ve mimar Assaf Kimmel'den oluşuyor. Çağla İlk ve Adnan Yıldız halihazırda Staatliche Kunsthalle Baden Baden’in de direktörlüğünü yapıyorlar. Çağla İlk, daha önce Berlin'deki Maxim Gorki Tiyatrosu'ndaki birkaç Berlin Sonbahar Salonu’nun yanı sıra Almanya'da ve yurtdışında birçok etkinlik ve serginin ortak küratörlüğünü yaptı. Adnan Yıldız, Kuenstlerhaus Stuttgart'ın (2011–2015) sanat yönetmenliğini, Yeni Zelanda'daki Artspace Aotearoa'nın (2015–2017) direktörlüğünü ve Dialogues Programının (Londra Sanat Fuarı, 2017–2018) küratörlüğünü yaptı. Assaf Kimmel ise tasarım ve mimarlık stüdyosu alt biriminde çalışıyor. Balenciaga (Venedik'teki mağaza, Paris'teki genel merkez için tasarımlar) ve MMK Frankfurt (Anne Imhof'un sergisi) için mimari projeleri tamamladı. Daha önceden Rem Koolhaas’ın OMA’nın New York ofisinde çalışıyordu.
Juhani Pallasmaa’nın The Eyes of the Skin and Thinking Hands: Existential and Embodied Wisdom in Architecture kitabından (Tenin Gözleri) esinlenen küratöryal konsept küratörlerin kelimeleriyle şöyle aktarılıyor:
“Önerimiz, dijital olarak bağlı, sosyal olarak uzak gezegenimiz üzerinde ellerimizi gözlerimizle birleştirmenin basit fikrine dayanıyor. Nasıl dokunduğumuzu, dokunarak nasıl iletişim kurduğumuzu ve dokunarak nasıl dönüştüğümüzü yeniden düşünmenin aciliyetini hissediyoruz. Bakış, hafıza ve görüntü politikalarının karmaşıklığıyla birlikte, dokunma, uzaklık ve yakınlık kavramları, mimari bir problem olarak Ural'ın endüstriyel bağlamını sorunsallaştırıyor. Bienalde bu geçiş döneminde yaşadığımız paradigma kaymalarıyla yüzleşerek soruyoruz: Sanat seyahatlerinin ve ulaşımın koşullarını, gerekliliklerini ve önceliklerini yeniden tanımlamak için ortak bir alan ne olurdu? Küresel bir salgından ve potansiyel bir ekonomik krizden/durgunluktan çıkarken bienal formatını yeniden nasıl düşünebiliriz? Hem fiziksel hem de çevrimiçi toplanma biçimlerinde yeni bir kamusal alan anlayışını nasıl keşfedebiliriz?”
Sergileri aracılık (mediation) alanları olarak gören küratörler günümüzde dokunmadan dokunmayı düşünmek üzere artık en ikna edici araç haline dönüşen performans aracılığıyla kurguladıkları bir bienal hayal ediyorlar. Juhani Pallasma’nın The Thinking Hand - Existential and Embodied Wisdom in Architecture eserini yeniden ele alan küratörler, dokunma, yakınlık ve insan etkileşimini göz önünde bulundurarak yeni etkileşim biçimlerini deneyimlecekler. Zamyatin'in eseri WE'nin (1921) 100. yıldönümünü, Kazimir Malevich'in Planits’i (insan yapımı gezegenler fikri) ile kutlayan küratörler, yerleşim, gecekondulaşma, otostop, kaçırma, dönüştürme bölümlerini görüyor ve hasar, çöküş, izolasyon, entropi ve belirsizliği anlamak için alanlar yaratmayı umut ediyorlar.
Sanat turistleri yerine; profesyonelleri, bilim adamlarını, araştırmacıları, uzmanları ve yeni toplulukları Ural Bienali'nde hedef kitle olarak buluşturmayı ümit eden İlk, Yıldız ve Kimmel zengin performans, sahne ve tiyatro geçmişiyle kurduğu benzersiz bağlamıyla projenin organizatörlerine de potansiyel fırsatlar yaratma ve yeni formatlara yatırım yapma konusunda ilham veriyor.
“Bienal formatının her zaman büyük bir hayranı oldum, çünkü herhangi bir değişikliğe hızlı tepki verebiliyordu. Endüstri Bienali sergi alanı olmayan mekanlarla çalışıyor ve enerjisini küratöryel deneyimlerden alıyor.Önümüzdeki yıl hem küratörlük ekibinden hem de bienal ekibinden maksimum esneklik gerektirecek çünkü tam bir belirsizlik durumunda çalışıyoruz. Bu durumdan incelikle kurtulmak ve kendi ana değerini -yaşayan bir sanat deneyimi- beyan etmek için birlikte olanaklar arayacağız. Geçtiğimiz on yıl içinde, bienalin ana odak noktası sayılarını arttırmaktı - binlerce metrekarelik sergi alanları; bu kez bu mantığı değiştirmeye çalışmak ve daha samimi, kişisel bir sanat deneyiminde değer bulmak istiyoruz.”
Alisa Prudnikova, sergi komiseri ve sanat yönetmeni
Ural Endüstri Bienali’ni yakından tanıyalım
Kamusal Program
Kamusal program, küratörlüğünü Dmitrii Bezouglov, Daria Malikova ve Valentina Anufrieva'nın üstlendiği profesyonel ve eğitici yöneticilik deneyimlerini bir araya getirecek. Bienalin yaklaşmakta olan teması Kucaklaşmanın ve Kucaklaşmaktan Kaçınmanın Zamanı pandemi sırasında açıkça kendini gösteren, kişilerarası iletişim, bedensel deneyim, yakınlık fikirlerimizdeki değişimden geliyor. Kamusal program bu temaları farklı izleyici gruplarıyla tartışıyor ve her biri için farklı bir yaklaşım kullanıyor. Böylelikle, çağdaş sanat pratiği bugün herkesi ilgilendiren konular hakkında konuşmaya davet ediyor.
Eğitim programında konferans serileri, film gösterimleri, müzik ve tiyatro gösterileri yer alacak. Bazı etkinlikler çevrimiçi olarak gerçekleştirilecek. Çevrimiçi etkinlikler Bienal için düzenli bir uygulama haline gelecek. Profesyonel yönetim, sahne yönetmenlerinin, bilim adamlarının ve araştırma gruplarının ortak projeleri olan “bilimsel tiyatro” tarafından temsil edilecektir. Serginin son günlerinde düzenlenen sempozyumda çalışmalarının sonuçlarını sergileyecekler.
Misafir Sanatçı programı
Misafir Sanatçı Programı, 6. Ural Endüstri Çağdaş Sanat Bienali'nin stratejik projesi olarak tanımlanıyor. Program, çağdaş sanatçılar ile küçük ve orta ölçekli şehirlerde bulunan operasyonel bölgesel endüstriyel fabrikalar arasındaki etkileşimi teşvik etmeye odaklanmıştır. Bu yaklaşım, Misafir Sanatçı Programımızı dünyanın her yerinden diğerlerinden ayırır. Sanatçılar, Ural mitlerine ve yaşam tarzına dalarlar, endüstriyel mirasla tanışırlar, kentsel topluluklar, işletme tesislerinin üretim süreçlerini incelerler. Bir misafir sanatçı programının sonucu, ev sahibi şehir veya işletme için oluşturulan alana özgü bir sanat eseridir. 2021'de Misafir Sanatçı programının küratörlüğünü Vladimir Seleznyov yapacak.
Önceki yıllarda ikametgah için bölgeleri küratör seçiyordu. Bu yıl ise Ural şehirleri programa katılım için başvurma fırsatına sahip. Ana seçim kriterleri, bir şehrin endüstriyel bağlamı (tarihçesi, faal işletmeleri, endüstriyel miras alanları vb.), yerel toplulukların aktivizmi ve yerel ortaklar ve yöneticilerden oluşan bir ekipten oluşuyor. Açık çağrının sonuçları Aralık ayında açıklıyor.
6. Bienal misafir sanatçı programlarının temel ilkelerinden biri katılımcı karakteridir. Sanatçılar, mahalle sakinlerinin ve toplulukların aktif katılımıyla projeler yaratacak. Etkileşim biçimleri iletişimden, sanat eserlerinin üretimine anında katılma yönünde değişebilir.
Katılımcı şehirler düzenli turlara ev sahipliği yapacak. Misafir Sanatçı programı kapsamında oluşturulan projeler ev sahibi şehirlerde kalacak ve turlar sırasında görüntülenebilecek, Ekaterinburg'daki sergide ise video dokümantasyonu yer alacak. Ayrıca turlar, ana sanayi işletmelerini ve ev sahibi şehirlerin endüstriyel mirasını içerecek.
2019'da başlatılan kalıcı bienalin platformu, görsel dokümantasyon ve yayınların dijital arşividir. Platforma uralbiennial.ru adresinden ulaşılabilir. Platform, bienalin geçmiş baskılarının belgelenmesi, kataloglanması ve bağlamsallaştırılmasına odaklanıyor.
Bienal 2021 baharında katılımcıların ve mekanların listesini açıklayacak.
Bienal ekibini yakından tanıyalım
Alisa Prudnikova
Puşkin Devlet Güzel Sanatlar Müzesi'nde stratejik projeler başkanı, küratör. 2005–2016'da - Ulusal Çağdaş Sanatlar Merkezi'nin Ural bölümü direktörü; 2013–2016'da - çağdaş sanatı desteklemek ve geliştirmek için bölgesel kamu vakfı New Art’ın yönetim kurulu başkanı; 2016–2019’da- NCCA-ROSIZO'da bölgesel kalkınma direktörü.
Çağla İlk
Staatliche Kunsthalle Baden-Baden'in güncel direktörü, Berlin'deki Maxim Gorki Tiyatrosu'nun eski küratörü (2012-2020), 1-4. Berlin Autumn Salons’un (2013, 2015, 2017, 2019) ve Almanya ve yurtdışında diğer birçok etkinlik ve serginin eş küratörü. New Society for Visual Arts (nGbK) yönetim kurulu üyesi, Berlin Council for the Arts'ın eski üyesi, kültür politikalarının iyileştirilmesi için çok sayıda jüride görev yaptı.
Assaf Kimmel
Berlin merkezli, sanat, moda ve mimarinin kesişme noktasındaki projelere odaklanan bir mimar ve küratör. Şu anda Palais de Tokyo'da (Paris) Anne Imhof'un yaklaşan gösterisinin ve Balenciaga’nın tarihi atölyesinin yeniden inşasını tasarladığı tasarım ve mimarlık stüdyosu alt bölümünde çalışıyor. Assaf daha önce Frankfurt'ta MMK, Berlin'de Staatliche Kunsthalle Baden-Baden ve Schinkel Pavillon için projeler tamamlamıştı.
Misal Adnan Yıldız
Staatliche Kunsthalle Baden-Baden'in güncel direktörü ve sergi mimarisi üzerine araştırma odaklı Ph.D. adayı. Yıldız, daha önce Künstlerhaus Stuttgart'ta sanat yönetmeni (2011-2014) ve Artspace Aotearoa'da yönetmen (2015-2017) olarak görev aldı. Sergi önerileri, Montehermoso, HISK, Palais de Tokyo gibi önemli kamu kurumları tarafından yapılan açık çağrılarla seçildi.
Vladimir Seleznyov
Sanatçı ve küratör. Zer Gut sanat grubunun organizatörü ve üyesi (2001-2005). "NOGA" Merkezi’nin sanat projeleri küratörü (2005-2007), NCCA Ural Bölümü küratörü, ROSIZO'nun bir parçası (2006-2019). Yılın Sanatçısı kategorisinde İnovasyon Ödülü sahibi (2019), En İyi Küratöryel Proje kategorisinde Sergey Kuryokhin Ödülü (2019). Rusya'da ve yurtdışında birçok serginin katılımcısı ve küratörü.
Dmitrii Bezouglov
Çevirmen ve yazar, 4. Ural Endüstri Bienali entelektüel platformunun ve 5. Ural Endüstri Bienali kamu programının küratörü, 1.000 Years Together tiyatro araştırma laboratuvarının kurucularından. Bir yazar olarak Strelka Mag, The Village, ArtGuide, AroundArt, K-R-A-P-I-V-A'ya katkıda bulunuyor.
Valentina Anufrieva
Puşkin Müzesi'nin Ural Bölümü’nde özel proje başkanı, Ural Endüstri Çağdaş Sanat Bienali kamu programının küratörü, 1,000 Years Together tiyatro araştırma laboratuvarının kurucu ortağı.
Daria Malikova
Psikolog, sanat tarihçisi, müze eğitimi alanında uzman. Puşkin Müzesi'nin Ural Bölümü’nde özel projelerin baş sorumlusu, Ural Endüstri Çağdaş Sanat Bienali Arabuluculuk(Mediation) Programı Küratörü ve Arabuluculuk (Mediation) Okulu Başkanı, Mikhail Prokhorov Vakfı ve Çağdaş Sanatı Destekleme ve Geliştirme Merkezi Art ZA ART‘ın (artmediation-school.ru) ortak projesi, Something New and Unexpected: Research of the Audience of Contemporary Art in Russia (2017-2018) yayının ortak yazarı, Laboratory of Industriality proje grubunun üyesi.
Elizaveta Yuzhakova
Sanat tarihi doktorası, bağımsız yazar, editör ve çevirmen. 2017'den beri - Ural Endüstriyel Çağdaş Sanat Bienali yayınlarının editörü, 2019'dan beri Ural Endüstriyel Çağdaş Sanat Bienali arşivinin küratörü.
Uzman komitede kimler var?
Xiaoyu Weng, New York'taki Solomon R. Guggenheim Müzesi'nde Yardımcı Küratör 5. bienal ana projesinin küratörü
João Ribas, Steven D. Lavine Roy and Edna Disney / CalArts Theatre (REDCAT) İdari Direktörü ve Kültürel Ortaklıklardan Sorumlu Başkan Yardımcısı (Los Angeles), 4. bienal ana projesinin küratörü
Li Zhenhua, bağımsız küratör (Beijing, Zurich), 3. Bienal ana proje küratörü
Biljana Ciric, bağımsız küratör (Melbourne), 3. Bienal ana proje küratörü
Iara Boubnova, National Art Gallery Direktörü, Bulgaristan 2. Bienal ana proje küratörü
Cosmin Costinas, Para Site İcra Direktörü ve Küratörü (Hong Kong), 1.Bienal ana proje eş küratörü
Bige Örer, İstanbul Bienali Direktörü
Fatoş Üstek, bağımsız küratör (Londra), Liverpool Bienali'nin eski Direktörü (2019–20)
Christina Steinbrecher-Pfandt, blockchain.art'ın (San Francisco) kurucu ortağı ve CEO'su, eski viennacontemporary yöneticisi
Olga Shishko, Puşkin Müzesi'nde Yeni Medya Departmanı Başkanı (Moskova)
Alisa Prudnikova, Ural Bienali Sergi Komiseri